Stymulacja i monitorowanie owulacji

Stymulowanie owulacji

Stymulacja owulacji ma na celu wywołanie rozwoju pęcherzyków Graffa, za pomocą których zrodzi się wiele komórek jajowych podczas jednego cyklu miesiączkowego. Stymulowanie owulacji odbywa się poprzez zastosowanie leczenia hormonalnego, które ma doprowadzić do prawidłowego dojrzewania komórek jajowych. 

Kiedy jest konieczne wywołanie owulacji? 

Jeżeli lekarz stwierdzi, że przyczyną niepłodności są zaburzenia w cyklu jajeczkowania należy zastosować wywołanie owulacji.

Zaburzenia obejmują:

  • nieregularne jajeczkowanie
  • brak jajeczkowania
  • zaburzenia rozwoju pęcherzyków Graffa

Po co stosować stymulację owulacji?

Aby zwiększyć szanse na powodzenie zapłodnienia metodą in vitro potrzebne jest wytworzenie kilku jajeczek. Podczas naturalnego cyklu powstaje jedno jajeczko, natomiast zastosowanie stymulacji owulacji pozwala na uzyskanie od pięciu do dziesięciu gamet, które zostają przekazane do laboratorium w celu połączenia ich z męskimi plemnikami a następnie podaniu zarodka do jamy macicy pacjentki. 

Skuteczność procesu stymulacji owulacji

Na skuteczność jajeczkowania ma wpływ kilka czynników, które w dużej mierze zależą od pacjentki. Bardzo ważne jest aby kobieta:

  • unormowała masę ciała
  • stosowała odpowiednią dietę
  • nie zażywała używek
  • była aktywna fizycznie
  • zredukowała stres 

Przebieg stymulacji jajeczkowania

Zaburzenia związane z owulacją stanowią około 30% przyczyn niepłdoności, dlatego ważne jest aby unormować poziom hormonów . Owulację stymuluje się za pomocą leków lub poprzez hormonalne oddziaływanie na jajniki. 

Cytrynian klomifenu (Closibegyt)

To lek, który jest podawany doustnie. Zazwyczaj stosuje się go w okresie od 5 do 9 dnia cyklu w dawce zleconej przez lekarza. Podczas trwania cyklu miesiączkowego, w którym pacjentka przyjmowała Closibegyt wykonuje się kontrolne badania USG oraz sprawdza się jakość śluzu szyjkowego. Lek ten jest skuteczny w 60-80%, bowiem według przeprowadzonych badań aż 7 z 10 kobiet zachodzi w ciążę w pierwszych trzech cyklach leczenia. 

Wskazania do zastosowania:

  • brak lub nieregularność owulacji
  • niepłodność bez ustalonej przyczyny
  • przygotowanie do inseminacji domacicznej

Lek jest tani, cena za dziesięć tabletek do około 15 złotych, dodatkowo closibegyt podlega refundacji. 

Gonadotropiny

Jeśli leczenie cytrynianem klomifenu nie przynosi efektów, wdraża się leczenie gonadotropinami. Są to naturalne hormony, które u zdrowej kobiety są produkowane przez przysadkę mózgową, podwzgórze mózgowe oraz jajniki, które kierują cyklem menstruacyjnym. 

  • FSH, czyli Follicular Stimulating Hormone, jest hormonem stymulującym wzrost pęcherzyków Graffa.
  • LH, czyli Lutenizing Hormone, jest hormonem luteinizującym, czyli wspomagającym przekształcenie się pęcherzyków Graffa w ciałka żółte.

Wskazaniami do przeprowadzenia kuracji ganadotropinami, poza nieskutecznością leczenia Closibegytem, są:

  • przeprowadzenie inseminacji domacicznej
  • zapłodnienie metodą in vitro
  • zaburzenia owulacji spowodowane hipogonadyzmem hipogonadotropowym, czyli dysfunkcją jajników polegającą na zaprzestaniu produkcji hormonów rozrodczych lub gamet

Ganadotropiny podaje się zazwyczaj w 6,8 oraz 10 dniu cyklu w dawkach wyznaczonych przez lekarza. Podczas kuracji monitoruje się reakcję organizmu poprzez badanie USG oraz oznaczenie stężenia estradiolu w krwi surowiczej. Kuracja hormonalna jest skuteczna u około 85% pacjentek. 

Monitorowanie owulacji

Aby określić optymalny dzień na próbę współżycia która zakończy się ciążą potrzebne jest monitorowanie cyklu. 

Jak wygląda monitorowanie owulacji?

Cykle miesięczne u kobiet mogą być bardzo nieregularne, czego efektem może być występowanie naprzemiennie cyklów prawidłowych i nieprawidłowych. Aby uzyskać powtarzalność cyklów prawidłowych, należy poddać się monitorowaniu w kilku kolejnych cyklach. Podczas monitorowania lekarz zwraca uwagę na wzrost pęcherzyków Graffa oraz na strukturę i grubość błony śluzowej macicy. 

Aby wykonać ocenę cyklu prawidłowo, powinno się odbyć trzy wizyty w czasie jednego cyklu. Podczas wizyty lekarz ocenia:

  • budowę jajników, które ma wykluczyć wszelkie nieprawidłowości takie jak np. torbiele
  • wzrost pęcherzyków Graffa
  • tempo narastania endometrium (błona śluzowa macicy) – prawidłowy stopień ma wpływ na zapłodnienie 

Masz więcej pytań?