Zachowanie płodności u pacjentów przed terapią onkologiczną

Obawy

Statystyki zachorowalności na nowotwory złośliwe z roku na rok nieustannie wzrastają.

Część nowotworów jest rozpoznawana u osób w wieku rozrodczym. Rozwój metod leczenia prowadzi do wzrostu odsetka wyleczeń, jednak wielu chorych obawia się o swoją płodność po przebyciu choroby. 

Choroba nowotworowa nie zawsze musi oznaczać bezpłodność

W zależności od miejsca lokalizacji nowotworu oraz metody leczenia zarówno kobieta jak i mężczyzna może zostać bezpłodny.

U mężczyzn bezpowrotnie może zaniknąć praca jąder a u kobiety może pojawić się przedwczesna menopauza, czyli zbyt wczesne ustanie pracy jajników.

Dzisiejsza medycyna daje jednak możliwość posiadania potomstwa po wyleczeniu choroby nowotworowej. 

Terapia onkologiczna a płodność

Leczenie onkologiczne ma duży wpływ na płodność. Wiele czynników podczas leczenia może decydować o dalszej pracy wielu narządów. Na zachowanie zdolności do rozmnażania płciowego ma wpływ:

  • długość leczenia za pomocą chemioterapii oraz radioterapii 
  • dawki przyjmowanych leków
  • wiek
  • lokalizacja nowotworu
  • stan płodności przed rozwinięciem się choroby

Chemioterapia oraz radioterapia niszczą nie tylko komórki rakowe, ale również zdrowe komórki znajdujące się w obrębie nowotworu.

Jeśli nowotwór nie rozwinął się w organach odpowiadających za płodność oraz w gruczołach produkujących hormony wpływ na płodność jest niski. 

Inaczej jest jeśli nowotwór został zdiagnozowany w obszarze, który obejmuje leczenie radioterapią narządów płciowych.

Nie wszystkie terapie wiążą się z utratą płodności. W zależności od metody leczenia nowotworu stosowane są różne metody zachowania płodności podczas i po leczeniu. 

Możliwość zachowania płodności u kobiet

Zamrażanie komórek jajowych

Metodą dającą rezultaty w zachowaniu płodności u kobiet jest zamrażanie komórek jajowych. 

Proces zamrażania komórek:

  • stymulacja owulacji – dzięki temu procesowi podczas jednego cyklu uzyskamy więcej niż jedną komórkę jajową
  • pobranie komórek jajowych za pomocą cienkiej igły wprowadzanej przez pochwę – zabieg wykonywany jest w krótkim znieczuleniu ogólnym
  • zamrażanie komórek jajowych poprzez witryfikację

Po powrocie do zdrowia komórki jajowe mogą być wykorzystana do zapłodnienia drogą inseminacji. 

 

Zamrażanie tkanki jajnikowej

Mniej popularną, ale równie skuteczną metodą zachowania płodności u kobiety jest zabieg polegający na pobraniu i zamrożeniu części jajnika. Po zakończeniu leczenia onkologicznego fragment jajnika jest rozmrażany i z powrotem wszczepiany do organizmu pacjentki (autotransplantacja). 

Metoda ta jest jedyną metodą do zachowania płodności u dziewczynek, które nie zaczęły jeszcze dojrzewać, tym samym nie mają możliwości pobrania komórek jajowych. 

 

Mrożenie zarodków

Ostatnim sposobem na zapewnienie płodności po chorobie nowotworowej jest mrożenie zarodków. Zabieg polega na pobraniu gamet zarówno u kobiety jak i jej partnera przed rozpoczęciem chemio lub radioterapii.

Przed zabiegiem wskazane jest wykonanie stymulacji owulacji, aby uzyskać większą ilość komórek jajowych. Zamrożone komórki są przechowywane w odpowiednich warunkach do czasu podjęcia przez przyszłych rodziców decyzji o posiadaniu dziecka. 

Masz więcej pytań?